Bilim kurgu gerçek oldu: Şehirleri birbirine bağlayan portal

Litvanyalı sanatçı Benediktas Gylys, dünya çapında büyük ilgi gören sıra dışı bir sanat projesine imza attı. Gylys’in tasarladığı “Portal” isimli sanat yapıtı, farklı kentlerde yaşayan insanları gerçek vakitli imaj transferiyle birbirine bağlıyor. Adeta bilim kurgu sinemalarından fırlamış bir sahneyi andıran bu proje, sonları aşarak insanları fizikî uzaklığa karşın bir ortaya getiriyor.

GERÇEK VAKİTLİ İRTİBAT DENEYİMİ

Portallar, kentlerin merkezinde yer alan büyük, halka halinde ekranlardan oluşuyor. Bu ekranlar, bir öteki kentteki portal ile canlı irtibat kurarak iki tarafın da birbirini anlık olarak görmesini sağlıyor. Beşerler, portalların önüne geldiklerinde öteki bir ülkede yahut kentte yaşayan biriyle göz göze gelebiliyor, el sallayabiliyor ve hatta küçük jestlerle bağlantı kurabiliyorlar.

Benediktas Gylys’in bu projesi, fizikî hudutların ötesinde “tek bir dünya” anlayışını güçlendirmeyi hedefliyor. Sanatçı, projesiyle insanlara “uzakta olsak da birbirimize ne kadar benzediğimizi” hatırlatmak istediğini vurguluyor.

ŞU ANA KADAR NERELERDE KURULDU?

İlk portal 2021 yılında Litvanya’nın Vilnius kentinde ve Polonya’nın Lublin kentinde kuruldu. Büyük ilgi gören bu birinci adımın akabinde proje büyüyerek farklı ülkelerde de uygulanmaya başlandı.

Daha sonra, 2024 yılına gelindiğinde, New York ve Dublin kentleri ortasında kurulan ikinci büyük portal, 8 Mayıs 2024 tarihinde resmen açıldı. Bu heyetim, her iki kentte de büyük ilgi gördü ve sanatkarın global irtibat kurma vizyonunun bir kesimi olarak dikkat çekti. ?

Ancak, portalın açılışından kısa bir mühlet sonra, birtakım kullanıcıların uygunsuz davranışları nedeniyle sistem süreksiz olarak kapatıldı. Bu cins olayların önüne geçmek için teknolojik tedbirler alındı ve portal yine açıldı. ?

Son olarak, Eylül 2024’te, New York–Dublin Portalı kalıcı olarak kapatıldı ve Philadelphia’ya taşındı. Philadelphia’da, Ekim 2024’ten itibaren yeni bir pozisyonda hizmet vermeye başladı.

İNSANLIĞA BİRLEŞME MESAJI

Gylys’in portal projesi, bilhassa pandemi sonrası dünyada beşerler ortasındaki görünmez duvarları aşmak için bir “dayanışma sembolü” olarak görülüyor. Savaşlar, krizler ve kültürel farklılıkların ön plana çıktığı bir devirde, bu çağdaş sanat yapıtı insanlığa umut ve birlik bildirisi veriyor.