En büyük şirketlerin vergi tablosu gösterdi: İşçiler patronlardan daha yüksek oranda vergi ödemiş!
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, “Vergi kaçıranları tespit etmek için OSB’lerin girişlerine vergi memuru yerleştireceğiz” açıklaması sonrası Türkiye’nin en büyük sanayi şirketleri neredeyse hiç vergi ödemediği ortaya çıktı. Buna nazaran; şirketler teşvik ve muafiyetlerle yükten kurtulurken, çalışanlar gelirlerinin yüzde 25-30’unu devlete vergi olarak ödedi.
Uğur Güçlü, Evrensel’deki köşe yazısında büyük sanayi şirketlerinin fiilen vergiden muaf hale geldiğini yazdı.
TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK 10 SANAYİ ŞİRKETİNDEN VERGİ TABLOSU: 0, 0.02, 0.28
Zengin, Türkiye’de üretim yapan en büyük 10 sanayi şirketinin 2024 yılı prestijiyle ya çok düşük kurumlar vergisi ödediğini ya da hiç vergi ödemediğini aktardı. Bu şirketler; TÜPRAŞ, Ford Otosan, Star Rafineri (Socar), Toyota, Oyak Renault, Arçelik, Ereğli Demir Çelik, TOFAŞ, İskenderun Demir Çelik ve Hyundai Assan.
Şirketlerin dördü Koç Holding ve milletlerarası sermayeye ilişkin. Oyak ve Erdemir’in birer şirketi listede yer alıyor. Kalan firmalar da yabancı sermayeli.
İŞÇİ YILLIK GELİRİNİN YÜZDE 25’İNİ VERGİYE ÖDÜYOR
Zengin, şirketlerle çalışanların ödediği vergi oranlarını kıyaslayarak dikkat alımlı bir tablo ortaya koydu. Ortalama 27 bin TL net maaş alan bir personel üzerinden yaptığı hesapla; brüt gelirin 36 bin TL’ye ulaştığını, bu çalışanın yılda ödediği gelir ve damga vergisi toplamı 81 bin 14 TL olduğunu bildirdi. Bu vergi oranının, çalışanın brüt maaşının yüzde 18.7’sine, net maaşının ise yüzde 25’ine denk geldiğini belirtti.
TÜPRAŞ: 810 MİLYAR TL CİRO, YÜZDE 0.28 VERGİ
Uğur Varlıklı, personelin ödediği vergi hesaplamasının akabinde şirketlerin ödediği vergilere dikkat çekti. Buna nazaran; 6 bin çalışanın çalıştığı TÜPRAŞ’ın 2024 yılı cirosu ise 810.3 milyar TL oldu. Ödediği vergi meblağı ise sadece 2.3 milyar TL. Bu, şirketin cirosuna oranla yüzde 0.28’lik bir vergi manasına geliyor.
Yani TÜPRAŞ, net fiyatı 27 bin lira olan yalnızca 28 bin personel kadar vergi ödemiş oldu!
“FORD OTOSAN: VERGİ ORANI YÜZDE 0.02”
Türkiye’nin en büyük ikinci sanayi şirketi olan Ford Otosan, 2024’te 595 milyar TL ciro elde etti. Ödediği vergi ise 164 milyon TL. Bu, ciroya oranla yüzde 0.02. Şirket, 26.1 milyar TL’lik ‘ertelenmiş vergi varlığı’ sayesinde de vergiden fiilen muaf oldu.
Aynı yıl, 44 bin TL brüt maaş alan bir Ford Otosan çalışanı 12 bin 900 TL vergi ödedi. Yani gelirinin yüzde 29.3’ü.
Bu bilgilere nazaran; emekçiye uygulanan vergi oranı, şirkete uygulansaydı Ford Otosan’ın 164 milyon TL yerine 174 milyar 335 milyon TL vergi ödemesi gerekiyordu.
“ARÇELİK: HİÇ VERGİ ÖDEMEDİ”
Koç Holding’in bir başka iştiraki olan Arçelik, 2024 yılında hiç kurumlar vergisi ödemedi. Zira teşviklerle tüm yükümlülüklerden muaf tutuldu.
Arçelik’e tanınan ayrıcalıkları şöyle sıralandı:
- Gümrük vergisi muafiyeti
- KDV istisnası
- SGK patron primi teşviki
- TÜBİTAK-TEYDEB’den AR-GE desteği
- 101.5 milyon TL’lik AR-GE teşvik primi
- 288.9 milyon TL’lik Turquality marka desteği
- Vergi, fotoğraf ve harç istisnası
En büyük 10 sanayi şirketi içerisinde yer alan Star Rafineri (SOCAR), Toyoto Oyak Renault’un ödediği vergi oranı ise açıklanmadı, Ereğli Demir Çelik hiç vergi ödemedi, TOFAŞ, ise ciroya oranla yüzde 0,12 vergi ödedi. İskenderun Demir Çelik ise ciroya oranla yüzde 0.18 vergi ödedi. Hyundai Assan da ödediği vergiyi oranlarını açıklamayan şirketler ortasında yer aldı.
