Hindistan’ın boykot çağrısı Türk ekonomisini nasıl etkiler? Turizmden ticarete, karşılıklı yatırımlara…
Hindistan’ın Cemmu ve Keşmir bölgesinde yer alan Pahalgan‘da 7 Mayıs’ta gerçekleşen ve 26 sivilin vefatıyla noktalanan terör saldırısının akabinde Pakistan ve Hindistan savaşın eşiğine geldi.
Saldırılar başlamadan evvel 4 Mayıs’ta, Türk Donanması’na ait TCG Büyükada savaş gemisinin, liman ziyaretleri çerçevesinde Pakistan’ın Karaçi Limanı’na ulaştığı bildirilmişti. TCG Büyükada, tansiyonun tepe yaptığı 7 Mayıs’ta Karaçi Limanı’ndan ayrıldı.
Öte yandan Hint ordu sözcüsü, Pakistan tarafından gerçekleştirilen hücumlarda, Türkiye üretimi silahlı insansız hava aracı (siha) modellerinin kullanıldığını tez etti.
Hükümet yetkilileri, hücumlar kapsamında 36 farklı noktada yaklaşık 300 ila 400 ortası insansız hava aracı ile hava alanı ihlali teşebbüsünde bulunulduğunu aktardı.
Yaşanan çatışmalar müddetince, Türkiye’nin İslamabad’a savunma dayanağı sağladığı tezleri, Hint kamuoyunda Ankara’ya yönelik yansıları artırdı. Ankara, bu savları kesin bir lisanla reddetti.
Bu gelişmelerin akabinde Hindistan’da, ‘Türkiye’yi Boykot Et’ kampanyası başlatıldı.
Peki, bu kampanyanın ayrıntıları nedir, Türk iktisadına ziyan verebilecek bir potansiyele sahip midir?
TURİZM: “KAN VE REZERVASYON BİRLİKTE AKMAZ…”
Hindistan’ın önde gelen basın kuruluşlarından News18 India‘nın bildirdiğine nazaran Türkiye, Hindistanlı turistlerin en çok tercih ettiği destinasyonlardan biri pozisyonunda. Lakin Türkiye’nin Pakistan yanlısı duruşu sonrası, Ixigo, EaseMyTrip ve Cox & Kings üzere önde gelen Hintli seyahat firmaları Türkiye’ye yapılan rezervasyonları askıya aldı.
Ixigo CEO’su Aloke Bajpai, ThePrint’e yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Bu devirde tüm Hint halkının ortak hislerine hürmet göstererek Türkiye, Azerbaycan ve Çin’e uçuş ve otel rezervasyonlarını askıya aldık. Kan ve rezervasyon birlikte akmaz.”
Ayrıca, Hindistan Seyahat Acenteleri Derneği (TAAI) de üyelerine, Türkiye çeşitlerinin tanıtımını ve satışını durdurmaları davetinde bulundu.
2024 yılında Türkiye, turizmden 61.1 milyar dolar gelir elde etti (bir evvelki yıla nazaran yüzde 8.3 artış). Tıpkı yıl 62.2 milyon turist ülkeyi ziyaret etti (yüzde 9 artış), kişi başı ortalama harcama ise 972 dolar oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, 2023’te Türkiye’yi 330 bin Hintli turist ziyaret etti. Bu sayı 2014’te yalnızca 119.503 idi.
TİCARET ‘ELMA’ İLE HUDUTLU DEĞİL
2022-2023 periyodunda Hindistan ile Türkiye ortasındaki ikili ticaret hacmi 13.81 milyar dolar düzeyindeydi. Türkiye’den Hindistan’a petrol eserleri, nükleer reaktör parçaları ve çeşitli mallar ihraç edildi. Lakin boykot hareketi, örneğin Pune’deki tüccarların Türk elmalarını boykot etmesi üzere hareketlerle şimdiden hissediliyor.
ANI haber ajansına nazaran, Pune kentindeki tüccarlar Türk elmalarını boykot etmeye başladı. Tarım Eserleri Pazarlama Komitesi (APMC) pazarında elma satıcısı olan Suyog Zende, şu açıklamayı yaptı:
“Türkiye’den elma alımını durdurduk. Artık Himaçal, Uttarakhand, İran ve öteki bölgelerin eserlerini tercih ediyoruz. Bu karar, vatanseverlik misyonumuzla ve ülkemize olan desteğimizle örtüşüyor.”
YATIRIMLAR NE DURUMDA?
Hindistan’daki Türk yatırımları 210.47 milyon dolar, Türkiye’deki Hindistan yatırımları ise yaklaşık 126 milyon dolar seviyesinde. Lakin iki ülke ortasında artan diplomatik tansiyon, hem mevcut iş birliklerini hem de gelecekteki yatırım projelerini tehdit ediyor. Bu durum, uzun vadede ekonomik bağlantıların yanı sıra diplomatik bağların da zayıflamasına yol açabilir.
2,3 MİLYAR DOLARLIK İPTAL
Hindistan’ın, geçen yıl, 2.3 milyar dolarlık bir gemi inşa kontratını iptal ettiği biliniyor. Kelam konusu muahede, Hindistan Donanması için beş adet filo dayanak gemisinin inşasını ve TAİS konsorsiyumu tarafından mühendislik ve tasarım dayanağı sağlanmasını öngörüyordu. Bu iptal, Türk savunma sanayii için ciddi bir finansal kayıp manasına geliyor.
HAVALİMANI KRİZİ
Öte yandan, Milliyetçi Şiv Sena partisi, Mumbai’deki Chhatrapati Shivaji Maharaj Memleketler arası Havalimanı’nın yer hizmetlerini yürüten Türk firmasının kontratının iptal edilmesini talep etti. Mevzuyla ilgili protestoya öncülük eden Şiv Sena milletvekili Murji Patel, şu sözleri kullandı:
“Türkiye, Pakistan’a yardım ediyor. Bu şirket burada nasıl çıkar elde edebilir? Buradan kazandıklarıyla Pakistan’a takviye oluyorlar. Buna müsaade veremeyiz.”
Murji Patel
BOYKOT DAVETİ BÜYÜYOR
Hint turizm dalının önde gelen şirketleri, toplumsal medya kullanıcıları ve siyasetçiler, Türkiye’nin Pakistan’a İHA takviyesi sağladığı savlarına sert reaksiyon gösterdi.
Hindu milliyetçisi Şiv Sena (UBT) partisinin lideri ve Rajya Sabha milletvekili Priyanka Chaturvedi, Türk Turizm Bakanlığı’nın Hindistanlı turistlere yönelik “seyahatlerinizi iptal etmeyin” davetine toplumsal medya platformu X üzerinden şöyle cevap verdi:
“Hayır Türkiye, Hindistanlılar turizme para harcayıp bu gelirin Pakistan’ı silahlandırmak için kullanılmasına müsaade vermeyecek. Turistinizi öteki yerde arayın, bizim paramız kan parası değildir.”
Himaçal Pradeş eyaletinden Kongre Partisi milletvekili Kuldeep Singh Rathore ise Türkiye’den yapılan ithalatın derhal yasaklanması davetinde bulundu. Rathore, Türkiye’yi “diplomatik ihanetle” suçlayarak, Hindistan’ın 2023 sarsıntısı sırasında “Dost Operasyonu” ile yaptığı yardımı hatırlattı:
“Elma ve öbür Türk mallarının ithalatı derhal durdurulmalı. Vatandaşlarımız da Türk eserlerini ve turizmini boykot etmelidir. Ulusal güvenliğimizi tehdit edenlere yardım eden hiçbir ülkeye uygun niyet göstergemizin devam etmesine müsaade veremeyiz.”