Erken yaşlandıran 5 neden

Uzmanlara nazaran genetik ve birtakım hastalıklar kadar çevresel etkenlerle yanlış alışkanlıklar da yaşlanma sürecini hızlandırıyor. Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz işte bu faktörlere ve tesirlerine şöyle dikkat çekti:

BUNLARA DİKKAT!

– Süratli yaşlanmaya karşı, sağlıklı ve istikrarlı beslenmek çok kıymetli. Mümkün olduğu kadar GDO’lu, katkılı, mısır şuruplu, trans yağlı hazır besinler tüketilmemeli. Vitamin ve mineral deposu, Omega-3 üzere sağlıklı yağlar içeren besinler tercih edilmelidir. Doğal gün içinde bol bol da su içilmelidir.

– Hareket de çok önemli… Nizamlı idman, en azından her gün yürüyüş yapılmalı. Ömrün olumlu tarafları görülmeye çalışılmalı ve mümkün olduğu kadar hayata olumlu bakılmalıdır.

– Cilde hasar veren alkol ve sigaradan uzak durulmalı. Cilt nemlendiricilerin paraben, parfüm, alkol içermemesine dikkat edilmeli, mümkün se doğal olanları tercih edilmeli. Cilt sistemli olarak gerçek eserlerle kesinlikle temizlenmelidir.

GÜNEŞTEN UZAK DURMAK

Güneş ışığının fazlası ziyanlı lakin günde 15-20 dakika esirgeyici kullanmadan güneşlenmek koşul. Zira bu durum bedenimizin doğal D vitamini fabrikasını çalıştırır. D vitamini, kemik sıhhatinden kalp sıhhatine, bağışıklık sistemimizin güçlendirilmesine kadar birçok kıymetli fonksiyonu takviyeler. Münasebetiyle erken yaşlanmamızı da önler.

Güneşin en çarpıcı tesirlerinden biri güç düzeyimiz üzerinedir. D vitamini üretimi için gerekli olan güneş ışığı, serotonin üretimini tetikler yani memnunluk hormonumuzun katalizörüdür. Güneş ışığı alamadığımızda, serotonin düzeyimiz düşer, bu da güç düşüklüğü ve halsizlik hissi yaratır.

Güneş ışığı tıpkı vakitte melatonin üretimimizi de düzenler, bu da sağlıklı uyku nizamı ve canlı bir cilt için için elzemdir.

AŞIRI DÜŞÜNMEK

Beynimiz, bedenimizdeki en meşgul organımızdır. Kalbimiz üzere o da asla uyumaz ve daima çalışır. Lakin bazen, bilhassa de çok düşündüğümüz vakitlerde, beynimiz olağandan fazla mesai yapar.

Bu daima “ne olacak?” ya da “keşke şöyle yapsaydım” stili niyetlerle beynimiz daima çalışır.

Düşünmek, aslında epeyce güç tüketen bir süreçtir. Beynimiz, beden gücümüzün yaklaşık yüzde 20’sini kullanır, bu da onun küçük lakin fonksiyonel bir güç santrali olduğunu gösterir.
Aşırı düşündüğümüzde, bu santraldeki makineler çok yüklenir ve ‘enerji kesintilerine’ yol açar. Yani, vücudumuz ve zihnimiz yorgun düşer, tükenir.

Aşırı düşünmek yalnızca anlık yorgunlukla kalmaz; gerilim hormonları olan kortizol ve adrenalin düzeylerimizi de artırır. Bu hormonlar, bedenimizde inflamasyona (iltihaplanma) neden olabilir ve hücrelerimizin yaşlanma sürecini hızlandırır. Ciltte yeni kırışıklıklar belirir. Zihnimizde derin izler bırakan bu durum, yüzümüze kırışıklık olarak yansır. Fizikî olarak da kendimizi daha yaşlı hissetmeye başlarız.

STRES

Stres, vücudumuzda “savaş ya da kaç” yansısını tetikler. Bu reaksiyon, antik çağlarda, bir mağara adamı olarak yabanî bir hayvanla karşılaştığınızda hayatta kalmanızı sağlayan şeydi. Fakat çağdaş dünyada, bu yırtıcı hayvanlar iş toplantıları, trafik ve daima gelen bildirimler biçiminde karşımıza çıkar.

Kronik gerilim altında bedenimiz daima alarm durumunda olduğu için, adrenal bezlerimiz çok çalışır ve bu durum bizi tükenmiş hissettirir ve yaşlanma süratimizi artırır. Kronik gerilim, beyin işlevlerimiz üzerinde de olumsuz tesirler yaratır. Bilhassa, beyindeki hafıza ile ilgili alanları tesirler ve vakitle bu alanların küçülmesine neden olabilir.

UYKUSUZLUK

Uykusuzluk yalnızca gözaltlarındaki morluklardan yahut sabahki huysuzluktan ibaret değil; gücünüzü emer ve sizi biyolojik olarak yaşlandırır.

Uyku, bedenimizin şarj istasyonudur. Gece boyunca, bedenimiz günün yorgunluğunu atar, hücreleri onarır ve güç depolar. Uykusuz kaldığınızda, adeta güç depolarınızı bir sonraki gün için dolduramamış olursunuz.

Cilt sıhhati ve uyku ortasında da direkt bir irtibat vardır. Uykusuzluk, ciltteki kolajen üretimini azaltır ve gerilim hormonu kortizol düzeyini artırır. Bu da ciltte kuruluğa, incelmeye ve erken kırışıklıklara davetiye çıkarır.

DİJİTAL EKRAN

Ekrana bakma süremiz günümüzde had safhada… Pekala, bu dijital doygunluğun gücümüzü nasıl emdiğini ve neden bizi ‘yaşlılara’ dönüştürebileceğini hiç düşündünüz mü? Bilgisayarlar, tabletler, telefonlar… Bu aygıtlar hayatımızın vazgeçilmez kesimleri. Lakin uzun müddetli ekran maruziyeti yalnızca gözleri değil cildi de bozuyor. Uzun mühlet ekranların yaydığı mavi ışığa maruz kalmak, hücrelerde DNA hasarına yol açarak, hücre ve doku vefatına neden olurken, yaşlanmayı hızlandırıyor.

Araştırmalara nazaran, cilt hücrelerinin mavi ışığa 1 saat kadar kısa vadeli maruziyeti bile reaktif oksijen cinslerinin (ROS) oluşumuna yol açıyor. Bu ziyanlı unsurların de cildin elastin ve kolajen liflerinin erken yıpranmasına, cilte sıkılık kaybı, ince kırışıklıklar ve leke oluşumuna neden olabileceği ortaya çıktı. Kısaca dijital ekranlardan yayılan mavi ışığa çok maruziyet, cilt hücrelerine ziyan verip cilt yaşlanmasını hızlandırır.