Araştırma kanıtladı: İnsanlar gözleriyle gerçekten iletişim kurabiliyor

Çalışmada, insanların istemli ve istemsiz göz hareketlerine verdikleri yansılar karşılaştırıldı. Birinci etapta, iştirakçiler bir ekrana bakarak bazen kendi seçimleriyle, bazen de yönlendirilerek sağa ya da sola bakışlar gerçekleştirdi. Bu kayıtlar daha sonra deneyin ikinci evresinde kullanıldı.

Yaklaşık 80 şahıstan oluşan ikinci küme, bu görüntüleri izledi. Her görüntü, göz hareketi başlamadan çabucak evvel kesildi ve iştirakçilerden, görüntüdeki kişinin hangi istikamete bakacağını iddia etmeleri istendi. İştirakçiler, şuurlu göz hareketlerinde kararlarını daha süratli verdi.

Bu fark yalnızca birkaç milisaniyeyle ölçülse de, insanların göz temasının ardındaki niyeti algılayabildiğini gösterdi. Ristic, “Sistemimiz bu küçük işaretlere karşı son derece hassas” dedi.

Araştırmanın devamında yapılan iki ek deneyde, yaklaşık 70’er kişilik yeni kümeler, birebir görüntüleri izledi. Bu sefer iştirakçilerin göz hareketlerini ne kadar süratli takip ettiği ölçüldü. Lakin şaşırtan biçimde, göz hareketinin istemli mi istemsiz mi olduğu bu takip suratını etkilemedi.

Bu bulgular, beynin göz hareketlerinin niyetini algılamasıyla fizikî takibi farklı düzeneklerle işlediğini düşündürüyor. Tahminen de niyeti manaya süreci, göz takibinden sonra başlıyor.

Araştırma takımı, görüntüleri ayrıntılı tahlil ederek, istemli göz hareketlerinden çabucak evvel göz etrafında daha fazla mikro hareket olduğunu saptadı. Bu çok küçük farklar, insanların niyeti sezmesinde tesirli olabilir.

Ristic, bundan sonraki etapta daha hassas göz izleme teknolojileriyle deneyleri tekrarlayacaklarını ve göz niyetinin sadece tarafını değil, gerisindeki hedefi (yardım etme, yanıltma gibi) algılayıp algılayamadığımızı test edeceklerini açıkladı.

Ekip ayrıyeten, toplumsal maharetleri etkileyen otizm ya da dikkat eksikliği üzere nörogelişimsel bozukluklara sahip bireylerle benzeri deneyler yapmayı planlıyor. Araştırma, bu bireylerin toplumsal ipuçlarını algılamadaki farklılıklarının hangi etapta ortaya çıktığını anlamaya katkı sunmayı hedefliyor.