DünyaDünya'dan bir haber olun!Okumaya Başla
24°C
23 April 2025
Yaşam

Bilim insanları evrenin sırrını keşfetti: Onlarca yıllık gizem çözüldü

  • Nisan 23, 2025
  • 2 min read
Bilim insanları evrenin sırrını keşfetti: Onlarca yıllık gizem çözüldü

Evrenin büyük bir kısmı uzun müddettir kayıptı. Gözlemlenebilen yıldızlar, galaksiler ve gaz bulutları, cihandaki “normal madde”nin yalnızca yarısını oluşturuyordu. Kozmolojik modellerin öngördüğü kütleyle yapılan müşahedeler örtüşmediği için, bilim dünyası bu eksikliği “kayıp baryon problemi” olarak tanımlamıştı. Artık bu soruya karşılık bulunmuş olabilir.

EKSİK HUSUSUN SIRRI: DAĞINIK İYONİZE HİDROJİN

Araştırmacılar, kelam konusu maddeyi sıradan teleskoplarla gözlemlemenin imkânsız olduğunu belirtiyor. Zira bu iyonize gaz, ışığı emip yansıtmıyor; münasebetiyle direkt görüntülenemiyor. Bu nedenle bilim insanları, kozmik mikrodalga art plan ışıması (CMB) üzerinden dolaylı ölçüm formüllerine başvurdu.

KOZMİK IŞIĞIN ORTASINDAN GELEN İŞARET

Berkeley Ulusal Laboratuvarı’ndan astrofizikçi Simone Ferraro, bu yolu “evrenin ardında yanan bir art plan ışığı” olarak tanımlıyor. Araştırma grubu, milyarlarca yıl öncesinden gelen bu art plan ışığını iyonize gaz bulutlarının içinden geçirerek oluşan küçük bozulmaları inceledi. Bu teknik, kinematik Sunyaev-Zel’dovich (kSZ) tesiri ismi verilen fenomen sayesinde mümkün hale geldi.

BEKLENENDEN BEŞ KAT FAZLA YAYILIYOR

Yapılan tahlillerde, iyonize hidrojenin düşündüklerinden çok daha geniş alanlara yayıldığı görüldü. Hatta bu gaz bulutlarının galaksilerin beş katı kadar uzağa kadar uzandığı fark edildi. Hadzhiyska, “Galaksilerden uzaklaştıkça bu eksik gazı geri kazanıyoruz. Tüm olağan unsurun izine rastlamış olabiliriz,” dedi.

Ancak takım, daha net sonuçlara ulaşmak için yüksek çözünürlüklü simülasyonlara dayanan yeni çalışmalar yapılması gerektiğini de belirtiyor.

About Author

Web Rehber

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir