Büyük deprem, toprağa gömülmüş antik binayı ortaya çıkarttı

28 Mart’ta Myanmar’da güçlü bir zelzele meydana geldiğinde, bu zelzele yalnızca dünyayı sarsmakla kalmadı, tarihi de geriye hakikat sıyırdı.

7,7 büyüklüğündeki sarsıntı Tada-U Kasabası’ndaki yeri ikiye böldüğünde, uzun müddettir toprak katmanlarının altında gömülü olan gizemli bir yapıyı ortaya çıkardı. Kimileri bunun ülkenin son kraliyet hanedanlığından kalma antik bir su sarayının kalıntıları olabileceğine inanıyor.

Sitenin birinci izleri, 2009’da yerlilerin tuğla pişirirken bunlara rastlamasıyla ortaya çıkarıldı. Lakin sarsıntı etraftaki toprağı çatlatana kadar yapının daha fazlası görülememişti.

Şimdi, Myanmar Arkeoloji Departmanı ve Ulusal Müze’den arkeologlar, yüzyıllardır bilinmeyen kalmış korkuluklar, tuğla platformlar ve yükseltici basamaklar üzere ögeleri ortaya çıkararak siteyi incelemek için yarışıyorlar. Bu, arkeologların geçmiş yıllarda keşfettiği su altı kalıntılarından çok da farklı değil.

Tarihi kalıntıların ortaya çıkan kısımları görenleri büyülüyor. Pura-pike olarak bilinen palmiye yaprağı el yazmalarına nazaran, Üçüncü Burma İmparatorluğu olarak da isimlendirilen Konbaung Hanedanlığı‘ndaki antik su sarayları hem dini hem de kraliyet fonksiyonlarına hizmet ediyordu. Bu görkemli alanlar çoklukla mango ağaçlarıyla çevriliydi, yatakhanelerle doluydu ve törensel merdivenler içeriyordu.

Saray mı, yoksa manastır mı?

Bazı uzmanlar yeni ortaya çıkarılan yapının bu çeşit bir tanımlamaya uyabileceğini ve muhtemelen onu ikonik bir tarih kesimi haline getirebileceğini öne sürüyor. Lakin herkes ikna olmuş değil. Pozisyon ve yapı boyutu bir sarayın ihtişamına uygun olsa da, materyaller ve tasarım Mandalay’daki Inwa Varkara Ahşap Manastırı yahut Shwenandaw Manastırı üzere daha mütevazı kraliyet binalarını andırıyor.

Arkeologlar artık yapının kesin bir tarifini yapana kadar bekleyeceğiz lakin bu olay, bir zelzele sonrasında ortaya çıkan birinci tarihi sır olarak kayıtlara geçmiş olabilir.