Çamaşır makineniz çok da güvenilir olmayabilir: İşte korkutan araştırma
Bilim insanları, günlük hayatımızda sıkça kullandığımız mesken tipi çamaşır makinelerinin, tehlikeli ve tedavisi güç patojenleri (süper bakterileri) tesirli bir halde yok etmede yetersiz kalabildiği konusunda kritik bir ihtar yayınladı.
Yeni bir araştırmaya nazaran, bilhassa hastane ve öteki sıhhat kuruluşlarında çalışan milyonlarca kişinin üniformalarını meskende yıkaması, bu makinelerin yetersizliği nedeniyle enfeksiyonların beklenenden daha kolay yayılmasına yer hazırlıyor. Bu durum, sıhhat çalışanları ve onların aileleri başta olmak üzere toplum sıhhati için potansiyel olarak önemli bir telaş kaynağı oluşturuyor.
Günümüzün en büyük sıhhat tehditlerinden biri olan antibiyotiklere dirençli bakteriler, hastane ortamında edinilen enfeksiyonların (hastane kaynaklı enfeksiyonlar) sıklıkla ölümcül sonuçlanmasına neden olabiliyor. Kolon iltihabı, cilt enfeksiyonları ve zatürre üzere önemli rahatsızlıklara yol açabilen bu dirençli patojenlerin neden olduğu enfeksiyonların mevt oranları %20 ila %50 üzere ürkütücü düzeylere ulaşabiliyor. Bu nedenle, sıhhat kuruluşlarından gelebilecek potansiyel mikrobiyal yükün hakikat biçimde yönetilmesi büyük kıymet taşıyor.
Ev makinelerinin yetersizliğini ortaya koyan araştırma
İngiltere merkezli De Montfort Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen çalışma, sorunun boyutunu bilimsel datalarla ortaya koymak için gerçekleştirildi. Araştırma kapsamında, sıhhat çalışanlarının üniformalarını yıkamak hedefiyle yaygın olarak kullanılan altı farklı konut tipi çamaşır makinesi, çeşitli yıkama programları, sıcaklık ayarları ve farklı deterjan çeşitleri altında test edildi. Makinelerin, üniformalardaki bakterileri ne derece tesirli bir formda etkisiz hale getirebildiği titizlikle değerlendirildi.
Ne yazık ki, çalışmanın ortaya koyduğu bulgular epey telaş vericiydi. Hızlı yıkama programlarında makinelerin yalnızca yarısı üniformaları gereğince dezenfekte edebildi. Standart yıkama programlarında ise test edilen makinelerin üçte biri istenen başarıyı gösteremedi. Daha da kıymetlisi, test edilen makinelerin hiçbirinin, İngiliz Ulusal Sıhhat Hizmeti (NHS) tarafından bakterilerin öldürülmesi için en az standart olarak belirlenen 60°C sıcaklığı 10 dakika boyunca sürdürme ihtiyacını karşılayamadığı tespit edildi. Makinelerin beşi kısa müddetliğine 60°C’ye yaklaşsa da, bu anlık sıcaklık artışlarının bakterileri büsbütün yok etmek için yetersiz kaldığı görüldü. Bilhassa süratli yıkama döngülerinde, makinelerin büyük çoğunluğu yalnızca 20 ila 40°C üzere, bakteriler için çok da tehdit edici olmayan sıcaklıklara ulaştı.
Tehlikeli bakteriler ve makinelerdeki zımnî risk: Biyofilmler
Çalışmada test edilen ve kaygı yaratan bakteriler ortasında, önemli enfeksiyonlara yol açabilen Enterococcus faecium da bulunuyordu. Bu bakteri tipi, destekleyici diğer bir organizmaya muhtaçlık duymadan kendi başına çoğalabilme yeteneğine sahip olup, bilhassa yenidoğanlarda menenjit yahut kalp enfeksiyonları üzere potansiyel olarak ölümcül hastalıklara neden olabiliyor. Mikrop yayılımını engellemek için özel bir zarla kaplanarak test edilen örneklerde, farklı deterjanların aktifliği de incelendi. Enteresan bir bulgu olarak, süratli yıkama sırasında 60°C’ye yaklaşmayı başaran üç makineden birinin, biyolojik olmayan bir deterjan tipiyle bakterileri öldürmede daha başarılı olduğu gözlemlendi.
Araştırmacılar ayrıyeten, çamaşır makinelerinin iç yüzeylerinde vakitle oluşan bakteriyel biyofilmleri de ayrıntılıca inceledi. Test edilen her makinenin içinde antibiyotiklere dirençli bakteri örnekleri bulundu. Birtakım bakterilerin deterjana karşı tolerans geliştirdikçe, tıpkı vakitte antibiyotiklere karşı da daha dirençli hale geldiği belirlendi. Bilhassa Acinetobacter, Pseudomonas ve Mycobacterium üzere, önemli enfeksiyonlara neden olma potansiyeli taşıyan bakteri çeşitlerinin varlığı kaygı vericiydi; bu da makinelerin kendisinin bir enfeksiyon kaynağı haline gelebileceği riskini ortaya koydu.
Halk sıhhati için atılması gereken adımlar
Araştırmanın sonuçları net bir ileti veriyor: Sıhhat çalışanlarının üniformalarını standart konut tipi çamaşır makinelerinde yıkamak, patojenlerin yayılması ve antibiyotik direncinin artması riskini azaltmak için yetersiz kalıyor. Araştırmayı yürüten takım, bu bulgular ışığında, sıhhat çalışanlarına yönelik üniforma çamaşır yıkama talimatlarının hemen gözden geçirilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıyeten, sıhhat kuruluşlarının kendi bünyelerinde endüstriyel tip çamaşır makineleri kullanarak, üniformaların enfeksiyon denetim standartlarına uygun halde, yüksek sıcaklık ve uygun deterjanlarla dezenfekte edilmesini sağlamaları gerektiğini kuvvetle vurguladı.
Bu çalışma, mesken tipi çamaşır makinelerinin sınırlamalarını ve bilhassa hassas alanlardan gelen dokumaların paklığında daha dikkatli ve standartlara uygun yolların kullanılması gerektiğini bir sefer daha bilimsel olarak ortaya koyuyor.
