Eskişehir’de 5 bin yıllık ekmek bulundu… Yeniden yapılacak
Seyitgazi ilçesine bağlı Yenikent Mahallesi’nde Küllüoba hafriyat çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün müsaadesiyle 1996 yılında başladı.
Aradan geçen vakit içerisinde hafriyat alanında birinci tunç çağının kültürel özelliklerini ortaya çıkaran nesnelerin yanı sıra hayvan kemikleri, milattan evvel 3 bin yılına uzanan taş sanduka, çömlek mezar yaklaşık 5 bin yıl evvel Anadolu’daki birinci kentleşme yapılanması da ortaya çıkarıldı.
5 BİN YILLIK EKMEK
Bilecik Pir Edebali Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Türkteki başkanlığında devam eden hafriyat çalışmalarında geçen yıl, mayalanarak pişirilmiş ekmek bulundu. Ekmeğin bulunduğu yapının içinden elde edilen radyokarbon tahlili sonuçları, bu yapının ve içerisinde saptanan ekmeğin günümüzden 5 bin yıl öncesine öbür bir değişle ‘Erken Tunç Çağı I’ periyodunun erken evresine tarihlendiğini kesin olarak belirlendi. Prof. Dr. Murat Türkteki, bulunan mayalanmış ve pişirilmiş tam ekmeğin birinci örnek olduğunu tabir ederek, “Kazılarda nadiren bulunan bir ekmekle karşılaştık ve bu ekmek üzerinde çalışmalarımıza devam ettik, kapı eşik kısmına çok yakın bir yere konmuş. Ekmeğin imgesi 2,5 santimetre kalınlığında, 12 santimetre genişliğinde ve tüm halde bulunmuş yani formunu bildiğimiz mayalanmış, pişirilmiş birinci örnektir. Bunun öteki bir örneği yok. Çatalhöyük’te de sevgili meslektaşım Halime Türkcan hocamız da milattan evvel 6500 yılına tarihlenen bir örnek bulmuştu. Bu da hayli değerli bir bulgu lakin pişirilmemiş bir örnekti. Münasebetiyle bu pişirildikten sonra buraya bilhassa koyulmuş” dedi.
Küllüoba Höyüğü’nde bulunan ekmek ile Yazılıkaya Midas hafriyat çalışmalarında bulunan ekmek temalı tarihi eserler, Milletlerarası Müzeler Haftası’nda sergilenmek üzere ETİ Arkeoloji Müzesi’ne getirildi. Standın açılışına Eskişehir Valisi Hüseyin Aksoy’un yanı sıra Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce, CHP Eskişehir milletvekili İbrahim Arslan, Eskişehir Cumhuriyet Başsavcısı Üzeyir Karakülah, Odunpazarı Belediye Başkanı Kazım Kurt, Küllüoba hafriyat lideri Bilecik Pir Edebali Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Prof. Dr. Murat Türkteki, Yazılıkaya Midas Kazı Başkanı ve Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Yusuf Polat katıldı.
5 FARKLI YERDE HAFRİYATLAR SÜRÜYOR
Eskişehir Valisi Hüseyin Aksoy, kentte 5 farklı arkeolojik hafriyatın devam ettiğini tabir ederek, “Eskişehir, varlıklı tarihî mirasıyla birçok arkeolojik hafriyatın yürütüldüğü değerli alanlara sahip bir kent olarak öne çıkmaktadır. Şu anda 5 başka arkeolojik alanda hafriyat çalışmaları devam etmektedir. Hafriyat liderlerimizle fırsat buldukça bir ortaya gelerek çalışmalar hakkında bilgi almak, kültürel mirası müdafaa noktasında takviye sunmak ve muhtaçlık duyulan bahisleri kıymetlendirmek emeliyle toplantılar gerçekleştiriyoruz” dedi.
ÜNLÜCE: EKMEK YİNE YAPILACAK
Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce, 5 bin yıl öncesine tarihlenen ekmek mayasının laboratuvar ortamında incelenerek, kullanılan materyallerin listelendiğini ve o periyotta yapılan ekmeğin aynısının Halk Ekmek büfelerinde satışa sunulacağını açıkladı. Ünlüce, “Özellikle bizi sevindiren, 2024 yılında Küllüoba’da bulunan ve bildiğim kadarıyla pişirilmiş ve bulunan birinci ekmek örneği olması nedeniyle Eskişehir’imize bu ekmeğin bulunması oldu. Biliyorsunuz ekmek bizim kadim tarihimizde bize eşlik eden en kıymetli yol arkadaşlarımızdan bir adedidir. Biz ekmeği yerde görünce alır, öper, korunaklı bir yere koyarız. Hayat çabamızdan bahsederken, ‘ekmek kavgamız’ deriz. Kendi inançlarımızdan bahsederken, ‘ekmek mücadelemiz’ deriz ve bu ekmeği 5 bin yıldır saklayan bu topraklar geçen sene bize armağan etti. Bize düşen, bu hoş ikrama, bu mirasa sahip çıkarak, onu hem bugün korumak hem de gelecek nesillere en güzel biçimde iletmek diye düşünüyorum” diye konuştu.
DHA
