Küresel piyasalar Fed’e yurt içi piyasalar TÜFE’ye odaklandı

Çin Ticaret Bakanlığı, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergilerini açıklamasının akabinde iki taraf ortasında mümkün mutabakatları değerlendirdiklerini duyurdu. Resmi kanallardan gelen açıklamalarla ABD ile Çin’in ticaret konusunda anlaşabileceğine dair umutlar arttı.

Makroekonomik verilerde ABD Ticaret Bakanlığı, 2025’in ocak-mart dönemine ait gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) öncü datalarını açıkladı. Buna nazaran ABD’de GSYH, yılın birinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 0,3 azaldı. Bu devirde ABD iktisadının yüzde 0,2 büyümesi öngörülüyordu.

Ülke iktisadı, 2022’nin birinci çeyreğinden bu yana birinci defa küçülme kaydetti. ABD’de iktisat, 2024’ün son çeyreğinde yüzde 2,4, geçen yıl genelinde ise yüzde 2,8’lik büyüme performansı gösterdi. İktisadın yılın birinci çeyreğinde küçülmesinde ithalatın artması ve kamu harcamalarının azalması etkili oldu.

ABD Başkanı Donald Trump, büyüme datalarına ait, rakamların eski ABD Başkanı Joe Biden dönemini yansıttığını belirtti.

ABD’de tarım dışı istihdam nisanda 177 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken işsizlik oranı değişmeyerek yüzde 4,2 oldu. Piyasa beklentilerini geride bırakan tarım dışı istihdamın 138 bin kişi artacağı öngörülüyordu.

Aynı devirde haftalık ortalama çalışma saati değişmeyerek 34,3 oldu. ABD Merkez Bankasının (Fed) dikkatle izlediği ortalama saatlik yarar yüzde 0,2 artarak 36,06 dolara çıktı.

Bu gelişmeler ışığında geçen hafta tahvil piyasalarında hudutlu da olsa satıcılı seyir hakim olurken ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,31 ile tamamladı.

Altının ons fiyatı, haftalık bazda yüzde 2,3 paha kaybederek 3 bin 241 dolara inerken dolar endeksi, yüzde 0,5 artışla 100 düzeyinde haftayı kapattı.

Geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 6,9 azalışla 61,3 dolardan alıcı buldu.

New York borsası olumlu seyretti

New York borsasında geçen hafta alış yüklü seyir öne çıktı. Haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 2,92, Nasdaq endeksi yüzde 3,45 ve Dow Jones endeksi yüzde 3 paha kazandı.

Geçen hafta kıymetli şirketlerin açıkladığı finansal tablolar, piyasalarda risk iştahının canlanmasında tesirli oldu.

Teknoloji devlerinden Microsoft’un geliri Ocak-Mart periyodunda yüzde 13, Meta’nın geliri de yüzde 16 arttı. Microsoft’un geliri Ocak-Mart devrinde geçen yılın tıpkı devrine kıyasla yüzde 13 artarak 70,1 milyar dolara yükseldi. Microsoft, geçen yılın tıpkı periyodunda 61,9 milyar dolarlık gelir elde etti. Şirketin net karı da tıpkı periyotta yüzde 18 artışla 25,8 milyar dolara çıktı. Firmanın net karı geçen yılın tıpkı periyodunda 21,9 milyar dolar olarak kaydedildi.

Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta, tıpkı periyotta gelirini, evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 16 artışla 42,3 milyar dolara çıkardı.

Apple, gelirini üç aylık devirde yıllık bazda yüzde 5 artırdı ve 95,4 milyar dolara yükselti. Şirketin net karı da birebir devirde 24,8 milyar dolar olarak kaydedildi.

Apple Üst Yöneticisi (CEO) Tim Cook, şirketin bilançosunun açıklanmasının akabinde düzenlenen konferans görüşmesinde tarifelerin tesiri ile beklentilerine ait değerlendirmelerde bulundu.

Haziranda sona erecek çeyrek için ise belirsizlik nedeniyle tarifelerin tesirini tam olarak varsayım edemediklerini belirten Cook, “Bununla birlikte, mevcut global tarife oranları, siyasetleri ve uygulamalarının bu çeyrekte değişmeyeceğini ve yeni tarifelerin eklenmeyeceğini varsayarsak, bu tesirin maliyetlerimizi 900 milyon dolar artıracağını kestirim ediyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Amazon’un net satışları, bu yılın birinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı devrine kıyasla yüzde 9 artarak 155,7 milyar dolara yükseldi. Şirketin net satışları, geçen yılın birinci çeyreğinde 143,3 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Amazon’un net karı da yılın birinci çeyreğinde 17,1 milyar dolara çıktı.

Yeni haftada pazartesi günü S&P Küresel ve ISM hizmet dalı Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), salı dış ticaret istikrarı, çarşamba Fed’in faiz kararı, Fed Başkanı Powell’ın konuşması, perşembe toptan stoklar, haftalık işsizlik maaşı müracaatları dataları takip edilecek.

Avrupa borsaları alış yüklü seyretti

Geçen hafta Avrupa’da tarife müzakerelerine yönelik iyimserlikler, Rusya-Ukrayna Savaşı’na yönelik haber akışı yakından takip edilirken gözler, yeni haftada İngiltere Merkez Bankasının (BoE) para siyaseti kararlarına çevrildi.

Makroekonomik dataların takip edildiği haftada Euro Bölgesi iktisadı, yılın birinci çeyreğinde evvelki çeyreğe kıyasla yüzde 0,4 büyüme kaydetti. Piyasa beklentileri, Euro Bölgesi’nde GSYH’nin çeyreklik bazda yüzde 0,2, yıllık bazda yüzde 1 artması tarafındaydı. Açıklanan dataların piyasa beklentilerinden daha yüksek gelmesi dikkati çekti.

Euro Bölgesi’nde yıllık enflasyon nisan ayında yüzde 2,2 düzeyinde sabit kaldı. Piyasa beklentisi yıllık enflasyonun nisanda yüzde 2,1 olacağı istikametindeydi.

Bölgede işsizlik oranı mart ayında yüzde 6,2 düzeyini korudu. Martta işsizlik oranı İspanya’da yüzde 10,9, Finlandiya’da yüzde 9,1, Yunanistan’da yüzde 9 ve İsveç’te 8,8 oldu. AB’de işsiz sayısı, martta 12 milyon 904 bin olarak hesaplanırken bu bireylerin 10 milyon 818 bini Euro Bölgesi’nde yer aldı.

Euro Bölgesi’nde imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), nisan ayında son üç yılın en süratli artışını göstererek 49 puan oldu.

Öte yandan, bölgede elektrik kesintisine ait haber akışı takip edilirken kesintinin nedeni de araştırılıyor.

Gelecek hafta açıklanacak data gündeminde salı günü Euro Bölgesi’nde üretici fiyat endeksi (ÜFE), Hamburg Ticaret Bankası (HCOB) hizmet kesimi PMI, çarşamba Euro Bölgesi’nde perakende satışlar, Almanya’da fabrika siparişleri, perşembe Almanya’da sanayi üretimi, İngiltere’de BoE faiz kararı takip edilecek.

Pazartesi günü İngiltere’de piyasalar tatil nedeniyle kapalı olacak.

Asya müzakere ihtimallerini pahalandırıyor

Asya borsalarında geçen hafta Çin hariç müspet seyir öne çıktı. Çin ile ABD’nin yakın vakitte masaya oturabileceğine dair işaretler, bölge hisse piyasalarında tesirli oldu. Çin Ticaret Bakanlığının, ABD ile mümkün görüşmelerin değerlendirildiğini açıklaması ise mevcut sıkıntıların müzakere yoluyla çözülebileceğine yönelik umutların güçlenmesinde tesirli oldu.

Öte yandan Japonya Merkez Bankası (BoJ), perşembe günü faiz kararını açıkladı. Banka oy birliğiyle siyaset faizinin yüzde 0,5 düzeyinde sabit tutulmasına karar verdi.

Bankanın yayımladığı “Ekonomik Faaliyet ve Fiyat Görünümü” raporunda Japonya’nın ölçülü ekonomik büyüme kaydetmesinin beklendiği belirtildi.

Kredi kıymetlendirme kuruluşu S&P Küresel Ratings, Çin’in 2025 ve 2026 yılları GSYH büyümesine ait varsayımını gümrük tarifelerinin yaratabileceği aksiliklerle düşürdü. Kuruluş, mart ayında sırasıyla yüzde 4,1 ve yüzde 3,8 olarak öngördüğü büyümenin 2025 yılında yüzde 3,5 ve 2026 yılında yüzde 3 olarak gerçekleşeceği iddia etti.

Makroekonomik data tarafında Japonya’da Mart ayı işsizlik oranı yüzde 2,5 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Japonya’da ise martta sanayi üretimi aylık bazda yüzde 1,1, yıllık olarak da yüzde 0,3 azalarak varsayımları aştı. Ülkede perakende satışlar ise kelam konusu ayda evvelki aya nazaran yüzde 1,2 gerilerken, yıllık bazda yüzde 3,1 arttı.

Çin’de imalat bilgileri beklentilerin altında

Çin’de Nisan ayında imalat sanayi, hizmet bölümü ile bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) sırasıyla 49, 50,4 ve 50,2 düzeyiyle beklentilerin altında sonuçlandı. Ülkede birebir devirde Caixin imalat sanayi PMI verisi 50,4 ile öngörülerin üzerinde gerçekleşti.

Çin’de imalat aktivitesi ABD ile tırmanan ticaret savaşının karşılıklı ticareti sekteye uğratmasıyla yaklaşık 2 yılın en düşük düzeyine inerek eksi tarafa kayarken, ülkede süratli bir siyaset teşviki davetlerinin yapılmasına yol açtı.

5 Mayıs ile başlayan haftada salı Çin’de Caixin hizmet dalı PMI, cuma Çin’de dış ticaret istikrarı bilgileri karşılanacak.

Pazartesi günü Çin’de Personel Bayramı nedeniyle salı, Japonya’da tatil münasebetiyle piyasalar kapalı olacak.

Yurt içinde enflasyon dataları takip edilecek

Yurt içinde geçen hafta düşüş eğilimi öne çıktı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 2,81 bedel kaybederek 9.167,58 puandan tamamladı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) aldığı kararlar yürürlüğe girdi. Buna nazaran, 31 Temmuz 2025’e kadar geçerli olmak üzere, ihracat bedeli satış zaruriliği yüzde 35’e yükseltilirken döviz dönüşüm dayanağı yüzde 3’e çıkarıldı.

TCMB’nin mecburî karşılık uygulaması kapsamında yaptığı değişikliklerle ise hukuksal kişi mevduat için TL hissesi amacı tekrar devreye alındı.

Yabancı para mevduat ve yurt içi yerleşiklerle yapılan yabancı para cinsinden repo süreçlerinde mecburî karşılık oranları artırıldı. Ayrıyeten, Türk lirası mecburî karşılıklara ödenen faiz ve telafi oranları yükseltildi. Son periyotta yabancı para mevduat artışı yüklü olarak ticari mevduat kaynaklıydı. Yeni adımlarla bankacılık sisteminde Türk lirası hissesinin artması bekleniyor.

Öte yandan, Bloomberhtg HT’nin, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 5 Mayıs Pazartesi günü açıklanacak Nisan ayı enflasyon datalarına ait beklenti anketi 28 Nisan’da sonuçlandı.

Ankete katılan 24 kurumun medyan beklentisi Nisan’da aylık enflasyonun yüzde 3,25 düzeyinde gerçekleşmesi istikametinde oldu.

Ekonomistlerin medyan kestirimine nazaran yıllık enflasyonun da yüzde 38,20 düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor.

Nisan enflasyonu için en düşük aylık beklenti yüzde 2,50 olurken en yüksek beklenti yüzde 4 olarak kaydedildi.

Yıllık olarak bakıldığında ise Nisan için en yüksek enflasyon varsayımı yüzde 40, en düşük varsayım yüzde 37,19 oldu.

Mart ayında enflasyon aylık bazda yüzde 2,46, yıllık bazda ise yüzde 38,10 olmuştu.

Bununla birlikte dolar/TL, haftalık bazda yüzde 0,39 yükselişle 38,5770’ten kapandı.

Yurt içinde gelecek hafta pazartesi enflasyon, salı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) bazlı gerçek efektif döviz kuru, perşembe Hazine nakit istikrarı, cuma sanayi üretimi bilgileri takip edilecek.