Okyanus derinliklerinde sadece 5 ülke keşif yaptı

Ocean Discovery League, Scripps Okyanografi Enstitüsü ve Boston Üniversitesi’nden araştırmacılar, şu ana kadar derin deniz tabanının ne kadarının görsel olarak kaydedildiğini, halka açık datalar üzerinden hesapladı.

67 yıldır derin deniz dalışları kaydedilirken, insanlığın derin deniz tabanının sırf yüzde 0.0006 ile 0.001’ini keşfetmiş olduğu ortaya çıktı. Bu üst kestirim, 3.823 kilometrekarelik (1.476 mil kare) bir alana karşılık geliyor; bu, Amerika’nın en küçük eyaletlerinden Rhode Island’dan biraz daha büyük ya da Belçika’nın onda biri kadar bir alan.

Çalışmanın baş müellifi ve derin deniz kaşifi Katherine Bell ve takımı, bu kestirimleri daha uygun kavrayabilmemiz için birkaç görsel karşılaştırma sundu.

Derin deniz tabanı ve Belçika’nın görsel karşılaştırması

Örneğin, aşağıdaki manzara, derin deniz tabanının, Amerika Birleşik Devletleri’nin doğu kıyısına yerleştirilmiş halini gösteriyor.

Avrupa’ya daha aşina olanlar içinse, birebir ölçüde derin deniz tabanı, Belçika üzerine yerleştirilmiş biçimde sunuluyor.

Araştırmacılar, derin deniz tabanının sadece minik bir yüzdesine dair görsel kaydımız olduğunu belirtiyor. Halbuki bu ekosistem, Dünya yüzeyinin yüzde 66’sını kapsıyor.

Yapılan müşahedelerin yüzde 30’u ise 1980 öncesine ilişkin siyah-beyaz düşük çözünürlüklü fotoğraflardan oluşuyor.

Çalışmanın müellifleri, 200 metreden daha derin dalışlara dair 43.000’den fazla kayıt topladı ve bu bilgilerden yola çıkarak derin deniz keşiflerinin tarihî gelişimini inceledi. Bu kayıtlara özel dalın petrol ve gaz keşifleri dahil edilmemiştir.

Derin deniz keşiflerinin artışı ve global eşitsizlikler

1960’lardan 2010’lara kadar, derin deniz dalışlarının sayısı dört kat arttı. Lakin vakitle bu keşifler daha çok kıyılara ve sığ denizlere ağırlaşmaya başladı.

1970’lerde, tüm dalışların neredeyse yüzde 60’ı 2.000 metreden derin yapılırken, 40 yıl sonra bu oran yalnızca dörtte bir oldu.

Bugün, dünya okyanuslarının yüzde 97’sinin derinliklerini keşfeden beş ülke bulunuyor: Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, Yeni Zelanda, Fransa ve Almanya.

Derin okyanusun korunması için acil adımlar gerekli

Ocean Discovery League Başkanı ve kurucusu Bell, “Derin okyanusa yönelik süratle artan tehditlerle – iklim değişikliği ve potansiyel maden çıkarma üzere – bu kadar geniş bir bölgenin hudutlu keşfi, bilim ve siyaset açısından büyük bir sorun oluşturuyor” dedi.

“Kaynak idaresi ve korunma bahislerinde şuurlu kararlar alabilmek için derin okyanusun ekosistemlerini ve işleyişlerini çok daha yeterli anlamamız gerekiyor.”

Eğer dünya çapında 1.000’den fazla keşif platformu kurarsak bile, Bell ve takımı, Dünya’nın tüm deniz tabanını görselleştirmenin yaklaşık 100.000 yıl süreceğini öngörüyor.

Araştırmanın sonuçları, global derin okyanusların keşfi ve incelenmesinde esaslı bir değişiklik yapılması gerektiğini ortaya koyuyor.

Bu çalışma, Science Advances mecmuasında yayımlandı.

Scciencealert, TRTHaber