‘Sert gerçekleri göstermenin anahtarı’: 2025 ‘Yılın Fotoğrafı’ ödülleri

Anadolu Ajansı (AA) tarafından bu yıl 11’incisi düzenlenen müsabakada, 10 kategoride 29 fotoğrafçı mükafata layık görüldü.

Yarışma, dünya genelinden yaklaşık 22 bin müracaatın değerlendirilmesiyle tamamlandı. Başlatıldığı günden bu yana 20 binden fazla fotoğrafçının iştirakiyle dikkati çeken yarış, her geçen yıl artan itibarıyla öne çıkıyor.

Middle East Images için çektiği fotoğrafla müsabakaya katılan Jaras, “Gaza-Deir al-Balah” isimli çarpıcı karesiyle en büyük mükafatın sahibi oldu.

Haber fotoğrafçılığının beşere büyük sorumluluk yüklediğini belirten Jaras, bir foto muhabirinin, olayları “dürüstlük, bütünlük ve bunlara dahil olan insanlara hürmet çerçevesinde belgelemekle” yükümlü olduğunu vurguladı.

Brezilyalı sörfçü Gabriel Medina’nın Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda büyük bir dalga yakaladıktan sonra verdiği yansıyı belgeleyen yapıtıyla Agence France Press’li (AFP) fotoğrafçı Jerome Brouillet, “Tekil Spor” kategorisinde birinciliği aldı.

Jaras, ödül kazanan fotoğrafının mesleği açısından dönüm noktası olduğunun altını çizerek “Bu fotoğraf, gerçeği belgeleme sorumluluğunu ve artık seslerini duyuramayanlara bir ses olma vazifesini temsil ediyor.” dedi.

Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda kişisel finallerde 3 altın madalya kazanan ve ekibinin da altın madalya kazanmasına öncülük eden Amerikalı jimnastikçi Simone Biles’i bahis alan çalışma, “Seri Spor” kategorisinde Reuters fotoğrafçısı Hannah McKay’a birinciliği getirdi.

Fotoğrafın, görsel anlatımın güçlü gerçekleri ortaya çıkarma gücünü hatırlattığını belirten Jaras, “Bu öykülerdeki acının ve kaybın unutulmaması gerekiyor.” diye konuştu.

“Bu fotoğrafı çekerken derin bir keder ve şok içerisindeydim”

Fotoğrafın, hudutları aşan bir gücü olduğunu savunan Jaras, “Etkileyici bir fotoğraf, siyasi pürüzleri aşabilir, anlatıları sorgulatabilir ve değişimi tetikleyebilir.” sözlerini kullandı.

Dünyanın farklı yerlerinden gönderilen fotoğraflar ortasından bu yıl Filistinli fotoğrafçı Saeed Jaras’ın “Gazze-Deyr El-Balah” başlıklı yapıtı “Yılın Fotoğrafı” mükafatına paha görüldü.

Fotoğrafta, bir anne ve baba, Gazze Şeridi’nin orta kısmındaki Deyr el-Belah’ta çadırlarını gaye alan bir İsrail hava atağında öldürüldükten sonra çocuklarına sarılıyor.

Jaras, bu cins fotoğrafların insanları “rahatsız edici gerçeklerle yüzleşmeye” zorladığına ve empati kurmalarına yardımcı olduğuna işaret etti.

Ödül kazanan kareyi çekerken yaşadığı duygusal durumu da paylaşan Jaras, “Bu fotoğrafı çekerken derin bir hüzün ve şok içerisindeydim.” dedi.

Jaras, fotoğrafta, İsrail hava taarruzunda ömrünü yitiren iki çocuğunu kucağında tutan bir annenin, şok içindeki babanın ve ağlayan hayatta kalan çocuğun yer aldığını anlattı.

Böylesi trajik sahnelerde ruhsal baskı yaşadığını belirten Jaras, buna karşın en büyük maksadının “trajik gerçeği belgelemek ve bu acıyı dünyaya aktarmak” olduğunu vurguladı.

“Bu ödül, fotoğrafın ardındaki kıssaya ve temsil ettiği hayata verilen bir değerdir”

Ödül haberini aldığı anı da anlatan Jaras, “Ödül haberi ulaştığında çok garip hislere kapılmıştım. Minnettarlık, şaşkınlık ve derin kanılar içerisindeydim.” tabirlerini kullandı.

Jaras, aldığı mükafatın yalnızca ferdî bir muvaffakiyet olmadığını belirterek bunun, “fotoğrafın gerisindeki kıssaya ve temsil ettiği hayata verilen bir değer” olduğunu söyledi.

Ödülün “son derece önemli” olduğunu tabir eden Jaras, bunun, “görsel anlatımın kritik bahislere dikkati çekme gücünün altını çizdiğini” belirtti.

Jaras, fotoğrafın yalnızca imaj yakalamak olmadığını, tıpkı vakitte “sesini duyuramayan insanların sesi olmak” manasına da geldiğini kaydetti.

Ödülünü savaş mağdurlarına ve gerçeği belgelemek için hayatlarını riske atan tüm gazetecilere ve fotoğrafçılara adadığını söyleyen Jaras, bu mükafatın kendisine daha büyük motivasyon sağladığını lisana getirdi.

Jaras, İstanbul Photo Awards’un memleketler arası seviyede güçlü bir saygınlığa sahip olduğunu bildiğini aktararak müsabakayı “güçlü görsel öyküleri onurlandıran itibarlı bir platform” olarak tanımladı ve global meselelere ışık tutan yapısından övgüyle bahsetti.

“Onlar sırf birer manzara değil, benim öykümün de bir parçası”

The New York Times’ın Gazze merkezli foto muhabiri Samar Abu Elouf ise “Gaza War Survivors (Gazze Savaşı’ndan Kurtulanlar)” isimli fotoğraf serisiyle “Seri Portre” kategorisinde birincilik ödülünün sahibi oldu.

“Seri Haber” kategorisinde Agence France Press (AFP) fotoğrafçısı Omar Al-Qattaa, İsrail idaresinin Gazze Şeridi’ne yönelik hücumlarını bahis alan serisiyle birinciliğe layık görüldü.

Abu Elouf, çalışmasında, Gazze’de yaralanarak Katar’da tedavi gören Filistinlilerin güzelleşme sürecini belgeledi.

Çekimler sırasında derin bir duygusal yük hissettiğini anlatan Abu Elouf, “Yaralıların öykülerini dinlerken ve onları çekerken çaresiz hissediyordum. Yaşadıkları dehşet karşısında sarsıldım.” dedi.

“Seri Haber” kategorisinde Agence France Press (AFP) fotoğrafçısı Omar Al-Qattaa, İsrail idaresinin Gazze Şeridi’ne yönelik ataklarını husus alan serisiyle birinciliğe layık görüldü.

Abu Elouf, fotoğraf yaklaşımında insani bağa öncelik verdiğini vurgulayarak “Onlara yaklaşmaya, yaşadıklarını dinlemeye son derece kararlıydım, bu olmadan bir kare dahi çekemezdim. Onlar sırf birer fotoğraf değil, benim öykümün de bir modülü.” tabirlerini kullandı.

Bu serinin, Gazze’de 14 yıl evvel başlayan fotoğrafçılık seyahatinin bir devamı olduğunu belirten Abu Elouf, “Bu fotoğraflar, kuşatma altındaki ömrü ve savaşın süreklilik taşıyan acımasızlığını anlatma kararlılığımın bir yansıması.” diye konuştu.

2024 İstanbul Photo Awards’ta ise “Tekil Haber” kategorisinde ikinci olan Abu Elouf, bu yılki mükafatın farklı bir mana taşıdığını zira “Gazze’den gelen kıymetli kıssaların dünya kamuoyuna ulaştırılmasına katkı sunduğunu” söyledi.

Abu Elouf, devam eden insani kriz ve ailesinin yaşadığı acılar nedeniyle “Bu öyküler ve karelerdeki insanlara bakınca, mükafattan ötürü sevinç duymak çok sıkıntı.” değerlendirmesini yaptı.

İstanbul Photo Awards 2025

İstanbul Photo Awards, görsel kıssa anlatımını merkeze alarak dünya genelindeki kritik sorunlara ışık tutan ve global foto muhabirliğin önde gelen yarışlarından biri haline geldi.

Afgan bayanlar öykülerini ele alan çalışmasıyla İtalyan fotoğrafçı Valentina Sinis, “Seri Günlük Yaşam” kategorisinde birinci oldu.

“Tekil Portre” birincisi Afganistan’daki bayanları husus alan portresi ile İtalyan fotoğrafçı Mauro De Bettio oldu.

2017-2024 yılları ortasında müsabaka heyetinde yer alan ve geçen aralık ayında hayatını kaybeden görsel anlatıcı Marion Mertens’in isminin verildiği “Tekil Günlük Yaşam” kategorisinde birincilik mükafatı, Filistin’de yaşanan açlık sıkıntısını çarpıcı biçimde ortaya koyan fotoğrafı ile Mahmoud Zaki Salem Issa’ya verildi.

“Tekil Tabiat ve Çevre” kategorisinde de İzlanda’da bulunan Grindavik yakınlarındaki yanardağ patlamasını fotoğraflayan European Pressphoto Agency (EPA) fotoğrafçısı Anton Brink birincilik mükafatını kazandı.

Jüri, Agence France Press’li (AFP) fotoğrafçı Luis Tato’nun Doğu Afrika sellerinin tesirlerini gözler önüne seren çalışmasını da “Seri Tabiat ve Çevre” birincisi olarak belirledi.

Toplam 10 kategoride 30 ödül verilen müsabakada, 58 bin dolar ödül dağıtıldı. Ödül alan fotoğraflar, yurt içinde ve dışında düzenlenecek standın yanı sıra her yıl hazırlanan fotoğraf albümünde yer alacak.

Bu yıl Turkcell’in irtibat sponsorluğunda düzenlenen yarışa, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) yurt dışı aktiflik sponsoru ve Türk Hava Yolları (THY) kısmi ulaşım sponsoru olarak dayanak veriyor.

Ödül alan fotoğraflara ve heyet üyelerine dair bilgilere “istanbulphotoawards.com” adresinden ulaşılabilir.