Türkiye barışa değil felakete doğru gidiyor

Rahmetli babam Muzaffer Özdağ anlatmıştı. Ankara’da, emekli Hava Korgeneral A.E.’nin cenazesi askeri merasimle kaldırılıyor. Cami avlusunda askeri erkân yerini almış. Musalla taşı üstünde bayrağa sarılmış bir tabut. Öğlen namazının akabinde birkaç kişi namazda saf tutuyor. Sonra askeri erkân Chopin’in cenaze marşı eşliğinde tabutun gerisinde yürüyor ve cenaze arabası yola çıkıyor.

Babam bunu anlattıktan sonra, her vakit yorulunca yaptığı üzere, avuçlarıyla yüzünü sıvazlayıp: “Eğer uzaylılar bu sahneyi üstten izlediyse, bu ordu ile bu siviller tıpkı milletin mensubu olmayabilirler halinde bir rapor yazmışlardır” kederi.

O günlerde Türkiye bir yandan PKK terörüyle uğraşa devam ediyor, öbür yandan 28 Şubat’ın rüzgârları esiyordu. Güneydoğu’dan gelen şehit cenazelerinin namazını yeniden siviller kılıyor; askeri erkân ise namazın akabinde cenazenin gerisinde yürüyordu. O günlerde konuştuğum her general ve subaya bunun çok yanlış olduğunu söz ediyor, Türk Milleti’ne kendi şehidinin cenazesini kılmayan bir orduyu izah etmenin mümkün olmadığını söylüyordum.

AKP’NİN 28 ŞUBAT’I

Güneydoğu’da helikopterlerden “Allah’ın ipine sarılın” yazılı bildiriler atıp, şehit cenazesinde kenarda durmak ne izah edilebilir ne de kabul edilebilir bir tavırdı. Türk ordusu ve Türk devleti bu uygulamalarla Türk halkının muhafazakâr kısmıyla yabancılaştı. Başörtüsü ve türbana yönelik izahı mümkün olmayan sert tutumlar, milyonlarca muhafazakârın kendi ülkelerinde ikinci sınıf yurttaş oldukları hissine kapılmasına neden oldu. Ve bu hissiyat AKP’nin politik yükselişini gerçekleştirdiği sosyolojinin ana ruhsal dinamiği hâline geldi.

Aradan 23 yıl geçti. Artık toplum bir manada AKP’nin 28 Şubat’ını yaşıyor. 28 Şubat, muhafazakâr tabanı yabancı hissettirmişti. AK Parti’nin ötekine reva gördüğü 28 Şubat’ı ise 19 Mart sonrasında Düşman Ceza Hukuku uygulamalarına reaksiyon olarak sokaklara çıkan genç, yaşlı, emekli insanlara benzeri bir duyguyu yaşatıyor.

Bu insanların nasıl bir hissiyatla sokağa çıktığını düşünürken, birkaç gün evvel Silivri’de ziyaretime gelen genç bir avukatın söylediği bir cümle, sokaktaki ruh hâlini çok uygun anlattı. İç Anadolu’dan, esnaf bir aileden, muhafazakâr bir damardan gelen bu genç adam, görüş kabininde yüzünde ıstıraplı bir tabir ile şöyle dedi: “Ülke bizim üzere hissetmiyoruz.” Bu, muhtemelen 2000’lerin başında AK Parti tabanının hissettiklerine çok misal bir histi.

HERKES RAHATSIZ

Türkiye, politik, ekonomik ve toplumsal bir kaosun pençesinde. Politik kutuplaşma düşmanlaşmaya, ekonomik kriz ekonomik programın çöküşüyle buhrana, toplumsal tansiyon ise çatışmaya yanlışsız ilerliyor. Yüksek tansiyon, nasıl ki bedenin organlarını olumsuz etkiliyorsa; toplumsal yüksek tansiyon da siyaseti, ekonomiyi, iktidarı ve muhalefeti olumsuz etkiliyor. Nasıl ki beşerde yüksek tansiyonu tetikleyen etkenler varsa, toplumsal yüksek tansiyonu da tetikleyen birtakım faktörler var. Bunların en kıymetlilerinden biri, bir müddettir iktidarın muhalefete yönelik uyguladığı düşman ceza hukukudur. Bu uygulamalar o kadar yaygınlaştı ki, ülkede bir müddettir iki farklı hukuk sistemi yan yana işlemeye başladı.

İktidara yakınsanız, yasalar size ya en yumuşak formuyla uygulanıyor ya da hiç uygulanmıyor. Benzeri bir şeyi muhalif bir siyasetçi, gazeteci ya da yurttaş yaparsa, kanunların en sert hususları devreye giriyor. Hukuk sistemimizde yaşanan bu krizi artık “bağımsız yargı” ya da “yargının araçsallaştırılması” üzere kavramlarla açıklamak mümkün değil.

1960 ABD ÖRNEĞİ

Peki, düşman ceza hukuku nedir? Bunu bir benzetmeyle açıklamak istiyorum:
Bugün Türkiye’de muhalifler, 1960’lı yılların sonuna kadar ABD’nin güney eyaletlerinde yaşayan siyah Amerikalılar üzere muamele görmektedir. Kâğıt üzerinde herkes eşit siyasal ve yasal haklara sahiptir. Fakat Mississippi’de yaşayan siyah bir Amerikalı, beyaz bir hâkimin karşısına çıktığında, anayasal ve yasal haklarının fiilen hiç de eşit olmadığını görürdü.

İKTİDAR YANLISI SERBEST

Bugün Türkiye’de muhalifler de birebir tecrübesi yaşıyor. İktidar yanlısı bir trol, İstanbul’daki İsrail Başkonsolosluğu’nu basma daveti yapıyor; kitleler konsolosluğa yürüyor, olaylar çıkıyor, mağazalar tahrip ediliyor, polis ve yurttaşlar yaralanıyor. Fakat hiçbir savcı bu kişiyi tabire bile çağırmıyor. Tıpkı çağrıyı emsal sonuçlarla muhalif bir gazeteci yapsa, derhal tutuklanır. Rasim Ozan Kütahyalı’nın “CHP’ye kayyum atanacak” argümanı, iktidar yanlısı gazeteciler tarafından bile reaksiyonla karşılandı. Borsa çöküş yaşadığı için Adalet Bakanı müdahale etti ve Kütahyalı Bolu’dan SEGBİS aracılığıyla Ankara Başsavcılığı’na söz verdi; akabinde yoluna devam etti. Halbuki tıpkı açıklamayı muhalif biri yapsaydı tutuklanırdı.

Düşman ceza hukuku, maddede kabahat olarak tanımlanmayan münasebetlerle insanların tutuklanması manasına gelir. Örneğin Ayşe Barım, maddede olmayan “etki ajanlığı” suçlamasıyla tutuklandı. Mahkeme kendisini hür bırakmasına karşın, savcılık bu karara yasaya alışılmamış biçimde Ağır Ceza Mahkemesi’ne itiraz ederek Barım’ı tekrar tutuklattı.

Bir yurttaşın ulaşabileceği en yüksek yargı organı Anayasa Mahkemesi’dir. Kararları TBMM’yi ve tüm yargı organlarını bağlar. Fakat Can Atalay davasında iktidar, Anayasa Mahkemesi kararını tanımadı. Bu açıkça düşman ceza hukuku uygulamasıdır. Anayasal haklar yok sayılmaktadır.

MİLYONLAR İSYAN EDİYOR

Düşman ceza hukuku; toplumu şoklara, belirsizliğe, dehşete ve en nihayetinde isyana sürükler. Bugün meydanları dolduran milyonlar, aslında bu hukuka isyan etmektedir.

Üstelik bu hukuksal bozulma yalnızca muhalefeti değil, iktidar yanlılarını da rahatsız ediyor. Sayın Bahçeli’nin İmamoğlu davasına dair çıkışı, mevcut hukuk anlayışına içeriden bir düzeltme teşebbüsüdür. AKP’nin TBMM kümesindeki birtakım kıymetli isimlerin sessizliği, eski sözcü Hüseyin Çelik ile Şamil Tayyar’ın tenkitleri de bunu doğruluyor.

MHP’nin TBMM’deki önde gelen hukukçularından Feti Yıldız da ceza yargılamasında ölçülülük unsurunun ihlal edildiğini şu sözlerle tabir etti:
“Tutuklama, mutlak mecburilik yoksa yerine öbür önlemler düşünülmelidir.”

EKONOMİ ÇÖKTÜ

Her ne kadar “düşman ceza hukuku” demese de mevcut uygulamaları eleştirmiştir. Birebir formda yüksek yargı mensupları ortasında da artan bir rahatsızlık vardır.

Yargıtay 1. Başkanvekili Ahmet Ömeroğlu şöyle diyor:
“Tutuklama bir önlem değil midir? Kaideleri çok zordur, istisnai durumlarda uygulanması gerekir. Bir insanın en değerli pahası erdemidir, onurudur. Failin kimliği, partisi, cinsiyeti ne olursa olsun; hiç kimsenin gururuyla, onuruyla oynama hakkımız yoktur.”

Yüksek tansiyon yalnızca muhalefete değil, iktidara da ziyan veriyor. Düşman ceza hukukunun 19 Mart – 19 Nisan ortasında hazineye maliyeti 50 milyar doları bulmuştur. Artan enflasyon, faizler ve iktisat programının çöküşü… Tüm bunlar düşman ceza hukuku uygulamasının dolaylı sonuçlarıdır.

Yeni Şafak gazetesinin Maliye Bakanlığı bürokrasisini suçlayan yayınları da bu krizin öteki bir yansımasıdır. Ulusal vicdanı yaralayan, ekonomik krizi derinleştiren, muhalefeti yok etmeye odaklı bir politika, milli birliği tesis edemez.

FELAKETE GÖTÜRÜR

PKK ve DEM ile barışalım, geri kalanları ikinci sınıf yurttaş ilan edip diz çöktürelim anlayışı, Türkiye’yi barışa değil, felakete götürür.Yapılması gereken çok açıktır:
Anayasa ve kanunları tüm yurttaşlara eşit ve tarafsız halde uygulamak.İktidar seçmeninin ve siyasetçilerinin dahi rahatsızlık duyduğu bu düşman ceza hukuku uygulamalarından vazgeçmek; ekonomik krizden çıkışın da birinci ve mecburî adımıdır.